HASTANELER İÇİN ACİL DURUM PLANI



MİTATCAN TURCAN
Yeni Yüzyıl Üniversitesi 
İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü

HASTANE ACİL EYLEM PLANI
1.0. AMAÇ:
Acil Durum Prosedürünün Avcılar Hastanesi bina, donatı, çalışan ve hastaları etkileyecek olan acil durumları tespit etmek, acil durum hazırlıklarını tanımlamak ve acil durumların yönetimine ilişkin kuralları belirlemektir.

2.0. KAPSAM
           Avcılar Hastanesinin tüm tesislerinde geçerli olan, genel acil durum yönetimi ilkelerini belirler. Her tesis bu rehberde yer alan kriterler doğrultusunda kendi acil durum planlarını oluşturur
3.0. SORUMLULUKLAR:
           Hastane Başhekimi, görevlendirilen yöneticileri ve Proje Sorumluları
4.0. TANIMLAR

Acil Durum

Çalışanların veya halkın yaralanma ve/veya ölümüne neden olan, ani gelişen olaylardır. Acil durum, hizmetin verildiği binanın yok olması, operasyonlara ara verilmesi, Hastanenin veya çevrenin fiziksel olarak zarar görmesi, Hastanenin finansal veya imaj olarak yıkılması ile sonuçlanabilir. AVCILAR HASTANESİ için acil durum kapsamına giren olaylar aşağıda yer almaktadır:
Yangın
Deprem
Patlama
Sel
Fırtına
Yıldırım düşmesi
Sabotaj / bombalama
Trafik kazası

Acil Durum Yönetimi – ADY:
              Acil durumlar meydana gelmeden önce, kurumu, riskleri tespit etme, alınması gereken önlemler konusunda hazırlama; acil durum sonrasında meydana gelen zararları hafifletme, müdahale etme ve kurumu eski haline getirme çalışmalarını disiplin altına alan bir yönetim modelidir.

Acil Durum Planı – ADP:
Acil Durum Yönetimi kapsamında hazırlanan, kurumun ve çalışanların olası acil durumlar karşısında davranış biçimlerini belirleyen, müdahale, tahliye, kurtarma, iletişim, zarar azaltma gibi çalışmaları netleştiren dokümanlardır.

Risk Değerlendirmesi:
İş güvenliği ve acil durum güvenliği açısından tehlikelerin ve etkilerinin tanımlanması, risk faktörlerinin belirlenmesi ve risk büyüklüğünün hesaplanarak kontrol yöntemlerinin belirlenmesini kapsar.

Acil Durum Yönetim Grubu – ADYG:
Acil durum meydana geldiği anda ve/veya sonrasında, olaya müdahale etmek ve acil durumu yönetmekle sorumlu gruptur. AVCILAR HASTANESİ’ nde olayın boyutuna göre iki ADYG tanımlanmıştır.

1-AVCILAR HASTANESİ - ADYG: Meydana gelen olay, kurumsal olarak hastaneyi ilgilendirdiği ya da büyük zarar verdiği zamanlarda yönetimi üstlenir.

2- TESİS ADYG: Hastanede meydana gelen olay münferit olarak tesisi etkilediği zamanlarda, tesis içinde yönetimi üstlenir. Tesislerde meydana gelen her türlü olayda Tesis ADYG mutlaka göreve başlar.


Acil Durum Sorumlusu:

ADYG’ nun başındaki kişidir. Acil durum hazırlıklarının tamamlanmasından ve planların hazırlanmasından sorumludur. Bölüm Yöneticileri Acil Durum Sorumlusu olarak görev yapar.


Acil Durum Yönetim Merkezi:

Acil durumun etki süresi ve türüne göre yeri değişiklik gösterebilecek ve acil durumların yönetimi için temel olanakların bulunduğu mekânları ifade eder.  Bu mekânlar genel olarak, afet ve kazalardan en az etkileneceği tahmin edilen bölümlerden seçilir.

Olay Komuta Sistemi  - OKS:

Acil durum kapsamına giren olaylar meydana geldiğinde, olay yönetimi için kullanılan sistemdir. Durumun boyutuna göre gerekirse aşağıdaki fonksiyonlardan oluşur
1- Olay Komutası,
2- Planlama Birimi,
3- Operasyon Birimi,
4- Lojistik Birimi,
5- Finans
Acil Müdahale Takımı – AMT:
Acil durumlar meydana geldiğinde, ilk müdahaleyi yapacak olan, eğitimlerini tamamlamış ekipleri ifade etmektedir. Her tesiste bir AMT kurulur.

Tahliye:
Çalışanların, mekanik, otomatik ya da insan sesiyle yapılan uyarı sonrasında ya da uyarıya gerek kalmadan, bulundukları mekânları Hastane Tahliye Planına uyarak Tahliye Sorumluları yönetiminde seri ve soğukkanlı biçimde terk etme işlemini ifade etmektedir.

Tahliye (Kaçış)Yolu:
Bölüm Yöneticileri sorumluluğunda tesis şartları için gerekirse tahliye işlemi için kullanılan, tehlike kaynaklarından arındırılmış ve yönlendirme levhaları ile işaretlenmiş yolları ifade etmektedir.

Tahliye Sorumlusu – TS:
Tahliyeyi gerektiren mekânlarının güvenli ve soğukkanlı bir şekilde boşaltmasından, çalışanların toplanma alanında hızlı ve seri bir şekilde yerleştirilmesi ve sayımlarının yapılmasından sorumlu kişi ve kişilerdir.

Toplanma Alanı:
Tahliyesi gerçekleştirilen personelin, tehlikelerden uzak güvenli bir alanda toplandıkları yeri ifade etmektedir.                                                                                            

5.0   UYGULAMA:

5.1. OLAY KOMUTA SİSTEMİ:

5.1.1 AVCILAR Devlet Hastanesi bünyesinde meydana gelen acil durumlar, Olay Komuta Sistemine (OKS) göre yönetilir. OKS aşağıdaki organizasyon yapısı uyarınca çalışır, OKS örgütlenmesinin en önemli avantajı, her bir acil durum için gerekli olan genişleme veya küçülme kabiliyetine sahip olmasıdır. Acil durumlara müdahalelerin çoğu için, fonksiyonel birimlerin sadece bir kısmının görevlendirilmesi yeterli olmaktadır.
<OKS, bu yapısıyla zor doğa ve ulaşım koşulları ile endüstride faaliyet yürütecek kurtarma ekipleri için en elverişli acil durum müdahale sistemi olarak değerlendirilmektedir. Bu sistem kullanılarak, acil durumlara etkili bir şekilde müdahale edilmesi amaçlanmaktadır.
OKS birimlerin görevleri:



5.1.1.1. Olay Komutanı :
Meydana gelen olayın tüm boyutları ile yönetilmesinden sorumlu kişidir. Kurumsal olarak AVCILAR HASTANESİNİ’ ni ilgilendiren acil durumları en üst düzeyde yönetir.
5.1.1.2. Planlama Bölümü :
Olayın türü ve kaynağı ile ilgili bilgiyi toplar, değerlendirir ve yayar. Operasyona yönelik olarak, zamana bağlı hedefleri ve kaynak kullanımını belirleyen Acil Durum Planını hazırlar.
5.1.1.3. Operasyon Bölümü :
Acil Durum Planında açıklanan müdahaleleri yürütür. Olay devam ettiği sürece yönetimini gerçekleştirir.                                                                                                          
5.1.1.4. Lojistik Bölümü :
Bir eylem için, gerekli personeli de içermek üzere, tesise hizmet ve malzeme sağlar. Lojistik uzun dönemli müdahalelerde kritik öneme sahiptir.
5.1.1.5. Finans / Yönetim Bölümü :
Müdahalenin maliyetini tutar ve olası ödemeler için hazırlık yapar.

5.1.2. Olay Komuta Sistemi Organizasyonu :
OKS, meydana gelen olayın boyutuna göre, fonksiyonlarını genişletip daraltabilen esnek bir sistemdir. En kötü hal senaryosuna göre  AVCILAR HASTANESİNİ' ni kurumsal olarak ilgilendiren olaylar aşağıdaki şekilde yönetilir.
5.1.3.Olay Komuta İlkeleri :

Her olayı bir kişi yönetir
Olay komutanı, olayın boyutuna göre ADYG’nu oluşturup yönlendirir.
Tesis acil durum planlarında, OKS fonksiyonlarında görev alan herkesin bir yedeği belirlenir.
Acil durum yönetiminde görev alan tüm çalışanlar, OKS’nin fonksiyonları hakkında bilgilendirilir.
Acil durum yönetiminde görev alan tüm çalışanlar, her tatbikatta OKS’nin farklı bir fonksiyonunda görev alır.
                                                                                                                                                     
5.2. RİSK DEĞERLENDİRMESİ:
Acil durum yaratacak risklerin tespit, derecelendirme ve önlemlerin geliştirilmesinde Risk Değerlendirme Prosedürü uygulanır.                                      
                                                                                             
5.3. KURTARMA VE MÜDAHALE:
         Kurtarma ve Müdahalede Görevli Personeller;
Hastane binalarında acil durumlara müdahalede bulunacak ve acil durumlar sonrası kurtarma faaliyetlerini sürdürecek olan  Acil Müdahale Takımı (AMT)  Hastane Sivil Savunma Teşkilatında görevlendirilmiş bulunan Arama ve Kurtarma Servisi Yükümlülerinden oluşturulur.
Oluşturulan bu Acil Müdahale Takımı, Arama ve Kurtarma Servisi Amiri ve Hastane Sorumluları tarafından Olay Komuta Sistemi,Tahliye ve toplanma ,yangınla mücadele ve ilk yardım konularında bilgilendirilir.
AMT üyeleri, acil durumlarda Hastane hizmet binalarında hizmetin hangi koşullarda yürütülmesi gerekeceği  konusunda bilgilendirilir..
Güvenlik önlemleri alınmadan olaylara müdahale edilmez.
AMT’nın yönetilmesinden, Arama ve Kurtarma Servisi Amiri ile  diğer ilgili yöneticiler sorumludur.
Hastane binaları için  en az aşağıdaki malzemelerin bulunması zorunludur.
AMT’nda görevli bir çalışan herhangi bir sebeple takımdan ayrıldığı zaman yerine mutlaka başka bir çalışan görevlendirilir.
AMT üyeleri, tesis açısından risk yaratacak noktaları tespit ettiklerinde, üstlerine bildirmekle yükümlüdür.
AMT üyeleri, Arama ve Kurtarma Servisi Amiri yönetiminde olmak üzere acil durumlarda görevlerinin başında olacaklarını taahhüt ederler.

5.4. ERKEN TEŞHİS TESPİTİ:
Acil durumlarda kullanılacak uyarı sistemi ve ekipmanlarının kullanım ilkeleri aşağıdaki şekildedir;

Sirenler;
Kırıkhan Devlet Hastanesi birimlerinde meydana gelecek bir acil durumda, ilk olarak çalışanların uyarılması esastır.
Acil durumu fark eden, diğer çalışanları uyarmadan ve kendi faaliyetini duyurmadan müdahalede bulunmaz. Ancak uyarıya vakit olmayan olaylara direkt müdahale edilir.
Tüm çalışanların uyarısı, paniklerin önlenmesi bakımdan her tesiste öncelikle anons, daha sonra siren veya alarm vasıtasıyla gerçekleştirilir.                      
.
5.6. ACİL DURUM MALZEMELERİ
Acil durum malzemeleri Hastanemiz  teknik  atölyelerinde bulundurulmaktadır.
Her tesis aşağıdaki tabloda yer alan acil durum malzemelerini tesis içinde kolay ulaşılabilen bir yerde bulundurur. Bu malzemelerle ilgili AMT üyeleri İşletme Sorumluları tarafından bilgilendirilir.
Yeterli sayıda olan malzemeler tesis bazında belirlenerek, her tesis kendi bünyesinde Acil durum Malzeme Listesini hazırlar.
5.7. BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER:
AVCILAR HASTANESİ basın ve halkla ilişkilerini şeffaflık ilkesi üzerine kurar.
Kurumsal olarak AVCILAR HASTANESİ’ ni etkileyen ve / veya yargıya intikal eden olaylarda, açıklama yapma yetkisi Başhekimdedir. Başhekim olmadığı zamanlarda bu yetkiyi Başhekim Yardımcısı kullanır. Çalışanların bilgilendirilmesinden ise Proje Yöneticileri sorumludur.
Çalışanların yakınlarının bilgilendirilmesinden, HAP- Halkla İlişkiler Sorumluları sorumludur.
Çalışanların ölümü ile sonuçlanan bir olayın açıklanmasından Baştabip ya da görevlendireceği yetkili sorumludur.


ALTERNATİF ALANLAR: Hastanemizin yan tarafında bulunan Atatürk Parkı ve Çamlık alanı, ayrıca hastanemiz karşısındaki çay bahçesi ve Çocuk parkı alanlarıdır.


5.8. LOJİSTİK DESTEK:
Hastanede meydana gelen olayların verdiği zararın giderilmesi için lojistik desteğin sağlanmasından HAP-Lojistik Destek Sorumlusu sorumludur.
Meydana gelen olayın verdiği zarar, tesisin yanıt vereceği kapasiteden daha büyükse, en yakın tesis lojistik desteği sağlar.
Lojistik destek kapsamında sağlanacak yardımlar aşağıdaki başlıklardan oluşur:
Malzeme,Gıda, İş gücü, İletişim , Çalışma Alanı Hazırlama, Araç  ve Zarar gören tesis adına diğer kuruluşlarla ilişki Yardımı
Her tesis acil durumlar sonrası lojistik ihtiyaçlarını saptayıp, tedarik eder.
Olayın boyutları, dış desteği gerektirmiyorsa, lojistik destek tesis kaynakları ile sağlanır.

5.9. İLETİŞİM VE HABERLEŞME:
Tesislerde meydana gelen acil durumlarda, tesis içi iletişim telsiz ve dahili telefon aracılığı ile sağlanır.
Tesis içinde telsizi olmayan görevliler arası iletişim telefon aracılığı ile sağlanır.
Acil durum bildirimi siren aracılığı ile gerçekleştiğinde iletişim kurulamıyorsa, tüm sorumlular toplanma alanında toplanır.
Kardeş tesisler arası iletişim telefon aracılığı ile sağlanır.
Tüm iletişim olanaklarının çökmesi durumunda yakın tesisler arasında çalışanların ulaşımı aracılığıyla temas kurulur.
Her tesis, acil durumlara yönelik “AVCILAR HASTANESİ Acil Durum İletişim ve Haberleşme Listesi”ni kendi tesisi için hazırlar. Ayrıca her tesis acil durumlarda çevresindeki kurumları ile irtibata geçebilmek için “Tesis Acil Durum İletişim ve Haberleşme Listesi” ni hazırlar.
İletişim ve haberleşme listelerinde herkesin görevi, iletişim bilgileri ve yedeği net olarak belirtilmelidir.                                                                                            
Çalışma saatleri içinde ve çalışma saatleri dışında meydana gelebilecek olaylara yönelik, haberleşme zincirine göre davranılır. Bu organigramları tesiste görülebilir bir noktaya asar.
Kardeş tesisler arası iletişim telsiz yoluyla yapılıyorsa, olay ilk önce kardeş tesise bildirilir
Başhekimden yayılan acil durum bildirimlerinde zincir geriye doğru işler.

TAHLİYE:
1- Acil Tahliyesi: Acil çıkış kapısı ve Acil Polis Noktası penceresi çıkış olarak kullanılır.
2- Dahiliye ve Doğum Servisi Tahliyesi: Yangın çıkış merdivenleri ve servis çıkış merdivenlerinden tahliyeler yapılır. Dahiliye Servisinde 14,15,16. Odalar servis çıkış merdivenlerinden tahliye edilir. 17,18 nolu odalar yangın çıkış merdivenleri ve acil servis çıkışlarını kullanacaklardır.


3- Genel Cerrahi Servisi Tahliyesi: Yangın çıkış kapısı ve Acil servis çıkış kullanılır.
4- Poliklinik Tahliyesi: Poliklinik çıkış kapısı tahliye için kullanacaktır.
5- İdare Tahliyesi: Yemekhane giriş kapısı ve hastane ana giriş kapısı tahliye için kullanılacaktır.
6- Tahliye edilecek personel, hasta, diğer şahısların tahliyesiyle kurtarılan materyaller Baştabipliğin talimatı doğrultusunda hastane bahçesinin güvenli açık alanlarına yerleştirilecek ve bu yerlerin korunması ile güvenlikleri hastanemiz özel güvenlik personelince sağlanacaktır.

Asansörler çalışır vaziyette olsa bile tahliye için kullanılmayacaktır. Çok zorunlu olması halinde kontrollü olarak sadece çok ağır hastalar için geçici kullanılacaktır.

TAHLİYE SORUMLULARI
İdari Birimler Tahliye Sorumluları:
a) İdari Bürolar:
Çalışma Saatlerinde: Bu büroların bulunduğu alandaki en kıdemli Müdür Yardımcıları
Gece ve Tatil Günlerinde: Nöbetçi Memur
b) Depolar:
Çalışma Saatlerinde: Ambar Memuru
Gece ve Tatil Günlerinde: Nöbetçi Memur
c) Çamaşırhane:
Çalışma Saatlerinde: Çamaşırhane sorumlusu
Gece ve Tatil Günlerinde: Nöbetçi Memur

TEKNİK BİRİMLER SORUMLULARI:
(Atölyeler, Kalorifer Dairesi, Jeneratör )
Çalışma Saatlerinde: Teknik Birim Sorumlusu
Gece ve Tatil Günlerinde: Nöbetçi Memur

TANI,TETKİK VE TEDAVİ BİRİMLERİ SORUMLULARI:
(Poliklinikler, Klinikler, Acil, Tetkik Üniteleri, Ameliyathane, Kan ve Diyaliz Merkezleri vb.)


5.10. FİNANS YÖNETİMİ:
Tesisleri veya çalışanları etkileyen olaylar sonrası Saymanlık Başhekimlik tarafından belirlenecek miktar kadar para harcama yetkileri vardır.
Saymanlığın Harcama Yetkilerini Kullanabileceği Olaylar:
1- Ölümle ve Ağır yaralanma ile sonuçlanan iş kazaları ve hastane masrafları
2- İş makinesi kiralanması
3- Acil hafif kurtarma malzeme temini
4- Muhtemel ulaşım ve iletişim giderleri
Acil durumlarda tesislerden gelen kaynak kullanım taleplerinin yazılı olması aranmaz. Acil durum devam ederken, maddi kaynak kullanımı sırasında belgelendirme şartı aranmaz.                                                                                                          

5.11. TATBİKAT TASARIM VE YÖNTEMLERİ:
Kırıkhan Devlet Hastanesi bünyesinde;
Tahliye ve toplanma
            Müdahale
Tahliye ve toplanma, müdahalenin beraberce yapılabileceği Entegre tatbikatlar olmak üzere 3 tip acil durum tatbikatı gerçekleştirilir.
Bu tatbikatlar haberli ve habersiz olmak üzere her tesiste yılda en az bir defa gerçekleştirilir.
Tatbikatlar öncesinde tatbikat planı çıkarılır.
Bu plan hazırlanırken ;
Saat
Gün
Mevsim
Çalışanların sayısı ve nitelikleri
Etkilenenlerin sayısı
Eldeki mevcut olanaklar
Hasarın derecesi
Beklenen tehlikeler
Plan içinde net olarak belirtilir.
Planlar OKS yapılanmasının fonksiyonları dikkate alınarak hazırlanır. Her senaryoda OKS fonksiyonlarının tümünü kapsama şartı aranmaz.
Planların hazırlanmasından ve tatbikatların zamanında gerçekleştirilmesinden Hastane Sivil Savunma Uzmanı, yoksa İSG Sorumlusu sorumludur.
Tatbikat sonuçları Planlama ve Tatbikat Formuna uygun olarak kayıt altına alınır ve dosyalanır.



5.12. YANGIN:    
Her tesiste yangın riski yaratacak unsur ve alanlar Risk Değerlendirme Prosedürüne göre belirlenir ve önlemler geliştirilir.
Hastane Svl. Svn. Teşkilatının İTFAİYE SERVİSİ yükümlüleri yangın riskleri konusunda eğitilip, tatbikatlara alınarak hazır tutulur.
Her tesiste, çalışanlar yangın güvenliği ve yangınla mücadele konusunda uygulamalı eğitimden geçirilir
Her tesiste Yangın Talimatı görünür yere asılır.
Her tesis için hazırlanan Acil Durum Planında yangın tahliye yolları da gösterilir
Her tesiste, yangınla mücadele açısından yeterli sayıda yangın söndürme cihazı bulundurulur.
Yakıt tanklarının bulunduğu bölümlere yangın uyarı levhaları yerleştirilir.
Her tesiste yangın söndürme sistemleri ve cihazlarının periyodik bakımı ve kontrolünden Proje Yöneticileri sorumludur.
Her araçta yangın söndürme cihazı bulundurulur.
Yangın eğitim ve tatbikatların koordinasyonundan Hastane Sivil Savunma Uzmanı, yoksa İSG Sorumlusu sorumludur.
Eğitim ve tatbikatlar “Tatbikat Formu “ ile takip edilir ve dosyalanır.

KAYNAKÇA: Avcılar Hastanesi Acil Durum Planı

Yorumlar